adsense

Monday, September 28, 2020

मेरो सरकार (My Government)

 

शान्त र मौनतामा 
रमिरहेका निमुखा 
जनतालाई आशाको 
अन्धेरीमा धक्लने 
हो , मेरो सरकार।

मानव तस्करीको
तालमा चुर्लुम्म डुबेर
 
श्रमिकहरुको श्रमलाई
दोहन गरी पदाधिकारीहरु
सामु नग्न नृत्य गर्ने

हो, मेरो सरकार।

एक निमेषमा 
विकाशको मुल फुटाउछु भनी
झुटको खेतीमा
फलबिहिन बीचको
उत्पाद गर्ने

हो, मेरो सरकार।

संस्कृतिका ती अमुल्य
ज्ञान फ्याकिँ
आफ्नो पहिचान धरासाही पारी
कसैको पाउ मिच्न जाने
हो, मेरो सरकार।
वास्ना बिहिन
पुष्पको रोपण गरी
भमराहरुलाई मोहित
तुल्लाउन कृतिप
पुष्पको बगैँचा
बनाउने
हो, मेरो सरकार।

पराधिनताको
उचाईमा गई
सुखी नेपाली
समृध्द नेपालको
नारामा रमी
श्रमिकहरु माथी दमन गर्ने

हो, मेरो सरकार।

Sunday, September 27, 2020

त्यो पत्र (That Letter)

 

नाङ्गो वृक्षहरुमा मुनाको
आगमनसँगै हरियाली छाएको
बखत थियो त्यो
जुन बेला लालीगुँरास फूलको
गुच्छामा विभिन्न रङ्गले स्पर्श गर्दै
वातावरणमा रौनकता ल्याइरहेको थियो
सायद त्यही समय हो उनी र म बीच
लोलाएका यी औँलाहरुले 
कागजमा विभन्न रङ्गका अक्षरहरु
कोरी हाम्रो सम्बन्धको मञ्जरी
पलाएको थियो ।

ग्रिष्म ऋतुको प्रचण्ड गर्मीको
याममा शीतलताको खोजीमा
पच्छीहरु भौतारिदैँ एक डालीबाट
अर्को डालीमा भुरर् भुरर्
उडे जसरी नै पत्र लेख्न बसेका
यी लोलाएका औँलाहरुबाट
तप्प तप्प खसेको पसिनामाझ
शीतलताको आभास गर्दै
एक अर्काको अक्षरमा डुबुल्की मारी
त्यो पत्र लेखनमा जारी रहन्थ्यो ।

पार्न प्रफुल्ल सारा सुख्खा बगरको
बनाइ एकता बादलका टुक्राहरुको
भयो आगमन वर्षा ऋतुको
तयार हुन्थे हाम्रा नयनहरु चुम्न रुझेका
ती प्रत्येक अङ्गहरुको
हतार गर्दै हुन्थे हाम्रा रुझेका औँलाहरु
सजाएर राख्न त्यो क्षणको
बनाइ एकता अक्षरहरुको ।

सायद स्वच्छतामा रम्ने शरद ऋतु,
 भएर होला वर्षात पछिको
सूर्यको किरण जस्तै हुन्थ्यो वातावरण
वैँशमा रम्न तयार हुन्थे
सयपत्री अनि मखमली फूलेर ढकमक्क
प्रत्येक अङ्गहरुलाई चुम्ने त्यो पत्र कोर्ने,
औँलाहरुलाई पनि स्वच्छाताले छाएको हुन्थ्यो ।

छोटा हुदैँ थिए दिनहरु
लम्वाई रातका ती पहरहरु
याम आयो हेमन्तको सम्बन्ध गँसाउन न्यानोपनको
थरथर काप्ने हाम्रा ओठहरुले चुम्दै हुन्थे
लकलक काप्ने हाम्रा शरीरहरु अँगालोमा बेरिँदै हुन्थे
कक्रियका यी औँलाहरुले जम्न लागेका
ती मसीका रङ्गहरु माथि शासन गर्दै हुन्थे ।

मन्द गतिमा वहने वायु
तेज रुप धारण गरी संकेत गर्थे
 शिरशिर ऋतुको,
बखत त्यही नै थियो हाम्रा औँलाहरुले
कलमको सहारामा अक्षरहरु
स्वेत वस्त्रमा स्वर्ण रुप धारण गर्दै हुन्थे ।

तर आज हेर एक अर्का प्रति
मायाको आँकुर पालउन सिकाउने वातावरण,
ऋतुको परिवर्तनसँगै हाम्रो
प्रेमबीच तगारो बनी बसेको छ
 त्यो पत्र लेख्न सिकाउने ऋतुहरु
आशाको दिप जलाई सयमको
बहाडमा किनारा लागेको छ
सायद त्यो प्रत्रमा तागत भएरै होला
हाम्रा औँलाहरु पनि शैल झैँ अटल रहि
मिलनको पर्खाइमा छ ।


Saturday, September 26, 2020

चङ्गा (Kite)

 

शरद ऋतुको आगमम
सँगै
ताजगी वातावरणमा
धर्तीलाई उपक्षा गर्दै
रबाफका साथ खुल्ला
गगनलाई आँगन मानि
नृत्य गर्न जाँदैछ
हेर सानो कागजको टुक्रा।

आफैमा त्यो श्रीहीन छ
तर पनि
पवनको गतिमा झुल्न
आफ्नो पृष्ठभूमि भुलेर
आसमानको सामु नृत्य
गर्न तयार छ
त्यो।

धर्फफराउँदै केही क्षण

त्यसले यौवन रुपी नृत्य
देखाउँछ तर अचानक
मन्द गतिको हावा
तेज रुपी भईदिन्छ

धागोको सहारामा दुरी कागम
गर्ने लट्टाईको
रिक्तता सँगै
जीवनको समाप्तिमा पुग्दछ।

क्षणिक फर्फफराईमा
रबाफ देखाउने
अनि त्यहि फुर्तीमा
आफ्नो जीवन देख्ने
आखिर त्यो चङ्गा
नै
त हो जो
पराधिनताको शिखरमा
गई स्वाधिनताको
नृत्य खुला आकाश
मुनी देखाउँछ।

Thursday, September 24, 2020

सेलाएको सहर (Cool Down City)

 वादको खेती गरी
धर्ती पुत्रहरुको परिश्रममा
समानताको नारा लगाउनेहरु
आज हेर
असमानताको शिखरमा पुगी
गिज्जाइ रहेका छन
तिनीहरुलाई।

भोको पेट र नाङ्गो शरीर
माथि आकृति फेरीएको
वादको खेलमा हेर आज
उनिहरु पोक्त खेलाडी बनि
सानदार भवन
अनि
सयौँ रोपनी र आनाको
मालिक बन्न पुगेका छन्।

तिनीहरु कै शक्तिको आडमा
फेरिय यहाँ धेरै
वादका आकृतिहरु,
थपिय धेरै अधिकारका सूचिहरु
जुन आफैँमा निरर्थ
हुन पुगेका छन्।

मित्र बनाइ धरणीलाई
गृहीत गर्दछन् तिनीहरु
सौगात यसको
अनि
गर्दछन् पालन पोषण
सारा जगतको।

आएका छन् तिनीहरु
दुर देखि सेलाएको सहरमा
बोकी कोसेले कुण्ठाका आँचहरु,
तयार छन् तिनीहरु न्यानो पार्न
खोली कोसेली ती
कुण्ठाका आँचहरुको।

तर विड्मवना,
म्लान सहरमा तिनीहरुले
बोकी ल्याएका
कुण्ठाको आँचको कोसेलीको
प्रभाव केवल
ल्याइमा मात्र सीमित छ,
सेलाएको सहरको जमातले
 हेय भावले हेरीदिँदा
राप पनि म्लान हुने
हो कि भन्ने भाव
उत्पन्न हुदैँछ मनमा।

हाय, हेरे पनि हेय भावले 
यहाँको जमातले,
हेर्ने छैन कहिल्यै 
हेय भावले सेलाएको 
सहरको सडकले। 

Wednesday, September 23, 2020

शुन्य (Zero)

 

त्राहिमाम त्राहिमाम छायो
यस भुवनमा
जाबो त्यो अहङ्कार रुपी
शिक्षाको
सानो एक टुक्रोले
जसलाई म, तिमि र हामी
भन्ने गर्दछौँ यो त मानवबाट
सिर्जित एक सिर्जना हो ।

घमन्ड गर्दछौँ औधी
लिइकन आड त्यही सिर्जनाको
जसमा पसिनाको सुगन्ध भन्दा
कतियौँ गुँणा मैमत्ताको
दुर्गन्ध छ जुन केवल औजार मात्र हो
जसको एक झिल्कोमे सारा
ब्रह्रामण्डलाई नै भस्न बनाइदिन्छ ।

ढाकेको छ अभिमानको खोलेले
सारा मनुजमा जो देख्दैन, सुन्दैन
र भन्दैन पनि यो,
छ रे इच्छा यमको गर्ने
राज यस ब्रह्राण्डमा खोसेर
फुक्को सास यो शरीरको ।

लानु पो के नै र छ
अलावा झुत्रो यो शरीर जो
आफैमा एकै त,
संसार न हो जुन चम्कन्छ
देखौवा केवल त्यो फुर्तिले ।

ढाक्दैछ त्यो मगजलाई
सेखीको तुँवालोले
छोप्दैछन् ती दृश्यहरुलाई
क्रोधित नयनका ज्वालाहरुले
खुम्चिन पुगेको छ
स्पर्शको शक्ति त्यहीँ
ममताको सानो जालमा ।

रचिदैँ छ यहाँ फगत लीला
जहाँको जीवनले एक निमिषमा
अनविदको यात्रा तय गर्दछ
शुन्यबाट यात्रा तय गर्यौँ
हुनु छ अन्त्य पनि त्यहीँ
नगरौँ प्रर्दशनी अहङ्कारी सिर्जनाको
आखिर मट्टिधुसर जीवन यो
विलय त हुनु नै छ ।
  

Tuesday, September 22, 2020

बारुदको गन्ध (Smell of Gunpowder)

 

समयको वहाव पनि अच्चमको छ
सेकेन्ड, मिनेट, घन्टा, दिन आदि हुँदै
ऋतु र मौसमलाई यात्री बनाइ
विगतका ती अनगिन्ती सम्झनाहरुलाई
कैद गर्दै अनविदको यात्रामा
रुमलिन सधैँ ब तयार रहन्छ ।

सायद समयसँग अधिक तागत छ
जसले दुःखमा आशाको दियो
जलाई हिड्न सिकाउँदछ

त्यही आशाको खोजिमा हिड्ने
पाउहरुलाई ढाल बनाइ कसैको
सुखको कारण बनाइ दिन्छ ।

वादै-वादको खेती गर्ने
जन्माउँदछ अनेकन वैचारिक योध्दाहरु
जस्ले केवल गोली र बारुदबाट
रुझाउँदै ती खेतका गरा अनि कान्लाहरु,
गराउँदछ उत्पादन मृत शरीरहरुको ।

 

विगतमा ढाल बनाइएका अनेकन
 शैल झैँ अटल साहसिक शरीरहरु
 माथि
 वर्षातमा पानीका थोपा झैँ
वर्षाइएका बारुध अनि गोलीका
ब्यारेलहरुबाट घायल भई करुणामय
स्वरमा साम्यवाद साम्यवाद भन्दै
मृत्युको शैयामा बिस्राम गर्न
पुगेका ती आशे पिपासुहरुको शरीरबाट   
निस्कने त्यो
बारुदको गन्ध आज पनि त्यतिकै
सुगन्धित छ जति त्यो
मैदानमा बन्दुको नालबाट
निस्कँदा थियो ।

साम्यवादको खोजीमा निस्केको
 त्यो बारुदको गन्धले
कतियौँ युगल जोडीको प्रेमको मेरुदन्ण
भाँचिदिएको छ,
सिँउदो रङ्हिन बनाइदिएको छ,
कतियौँ माताहरुका कोख
रिक्त गराइदिएको छ,
भविष्यको सहारा खोसिदिएको छ,
नयनमा जरुवा फुटाइ
जीवनमा सधैँ वर्षातको भेल
बहाड ल्याइ सजाइ राखेका
असङ्ख्य सपनाहरु
बारुदका गन्धहरुसगैँ
पवनको वेगमा मिसाइदिएको छ ।

  विगतका ती नाङ्गे, झुत्रे
वादै-वादको खेती गर्ने वैचारिक योध्दाहरु
पूँजीवादको अर्तर छरेर साम्यवादको
खोजीमा निस्केका खोचिकर्ताहरु
खैरो, कालो, निलो, सेतो आदि
रङ्गका रङ्गिन पोशाक पहिरेर
मृत सवारमा सवार गर्दै
शरीरमा रहेको बारुदको गन्ध
ब्रान्डेट सोमरसको चुस्कीसँगै
आज बिस्राम कक्षमा बिस्राम गर्दैछ ।

 

Monday, September 21, 2020

तस्बिर (Picture)

 

समयको वहावसँगै
बदलिने मेरो शरीरको कद
आज किन छटपटी
माझ विगतका ती
क्षण सम्झि एकान्तमा
बरालिन खोज्दछ?

पलक भरमा जगत घुमी
सारा पिडा भुलाइ
सुखको अनुभूत गराउने
यी नगनहरुमा
बसी बास बादलका रास
अनायास नै किन शीतका थोपामा
सूर्यका किरणले स्पर्श गर्दा
चम्के झैँ
चम्कन खोज्दछ ?

हिमगिरी झैँ अटल
सागर तुल्य शान्त
नदी समान गतिशील,
यो हृदयमा खै
केले चञ्चलताको आभास
दिलाइ पवनको वेगसँगै
लुकामारी खेल्न पठाइ
म लाई सम्झनाका कुइरो माझ
एकलासमा त्यो तस्बिरसँग
अतितका भलाकुसारी गर्न
बाध्य तुल्याउँछ ।

ल्याए झैँ ऋतुको फेरोले
हिउँदमा सिरेटो
ल्याइदयो म मा नौलोपन
लगाइ चक्कर चित्रको,
जसमा म बिनाको लोकमा
म नै रमाउदैँ छु ।

जानलाई यो रनवनबाट
गर्दैछु कैद त्यो म को
जस्ले रङ्गिन दुनियाँमा रमेर
रङ्गहिन म बनाइ
स्मृति स्वरुप दिइ
उपहार तस्बिरको
गर्नलाई राज चार पर्खालको
जहाँ सजाइएको गद्दीमा
सजिएको म,
म बिना नै
आसन गरेको हुनेछु ।


Saturday, September 19, 2020

जाग हे युवा जाग (Wake Up)

गर्नुछ परिश्रमको खेती
बगाउदै श्रमको पसिना
श्रङ्गार्नु छ जीवनको यात्रा 
गरी विकास देशको
बहन गर्दै काँधमा जिम्मेवारी
लिइ शिरमा आर्शिवाद
जगतको देवको ।

गगनमा चम्कने तारा झैँ,
चम्कनु छ भुवनमा
गर्दै वरण आदित्यका किरणहरुलाई
जलाइ शान्तिको दिप
चिनाउनु छ संसारलाई
तपोभूमि हो यो देवको ।

चिर्नु छ अन्धेँरीलाई
बनि मिरमिरे उषाका किरण
लम्काउदै कदम
नियाल्न सारा सौरजगतलाई
सर्वोच्च शिखरमा पुग्नु छ
बनी दुत शान्तिको
गराउँदै परिचय जन्मभूमि
हो यो शान्ति देवको ।

                              भर्नु छ सङ्गित तारमा
                              जगाउन चैतन्य मगजमा
                             फेर्नु छ नयनका ती दृश्यहरु
                            स्वच्छ पार्न पवनका वहनलाई
                             बदल्नु छ रोदनले भरिएको
                                 इतिहासलाई
                            रुझाउँदै हर्षका नेत्रजलले ।

Friday, September 18, 2020

शत्रु (Enemy)

 

करोडौँको भीडमा हेर
उत्सुकता छायो
सङ्गिनीको खोजमा निस्किएका
बादलका टुक्राले मेगको गर्जन ल्यायो
,
तिर्खाएको बगरले प्यास मेटायो ।

जगाइ कामवासना शरीरमा त्यसले
मिलन गरायो प्रकृति र पुरुषको
फलस्वरुप पायो
यस जगतले कोमल शरीरको,
जसले आशाका ज्योतिसगैँ
निरासाका कैयन तेजिला किरणहरु
माझ सलबलाउदैँ बनायो
घायल त्यस चैतन्यलाई
जो चर्मले ढाकेका अङ्गमा
र भएको रङ्गमा हेय भाव पैदा गरी
फैलाइ वितृष्णा गर्दछ
यापन जीवनको ।

मिलेको कद छ
चन्द्रमाको जस्तो सुन्दर मुहार
कोकिल झैँ स्वर मन्द मन्द मुस्कान
कुण्डलाकृति चाल छ
जल झैँ कन्चन चित्त
सजाउदै शिरफूल केसमा
फिर्छिन उनि देवाङ्गना भेषमा ।

आतुर छ समय गाँस्न मित्रता
उनको त्यो देहसँग
जसले
बैँसको तिब्र गतिमा हुइँकदा
हातमा हात मिलाइ साथैमा आएको
सङ्गि नै उनको ठुलो शत्रु
बन्दनेछ भन्ने पत्तो नै पाउँदैन,
बाल्यकालमा मेरुदण्ड माथि
आइलाग्ने शत्रु वृध्द अवस्थामा
मित्रताको पत्र लिइ आउनेछ
भन्ने भान नै गर्दैन ।

शत्रु के हामी नै होइनौँ र !
जो ज्ञानको खोजीमा निस्केको मगजलाई
अज्ञानताको शिखरमा चढाइ
यो बुझ्दैनौँ
जन्म सँगै मूत्यु छ,
जवानी सँगै वृध्द अवस्था छ,
प्रेम सँगै घृणा छ,
मिलन सगैँ बिछोड छ,
सुन्दरता सँगै कुरुपता छ ।

छ्यमतावान छ समय
जसले मित्र सँगै शत्रु पैदा गरी,
गराइ दिन्छ विलय
मट्टिधुसर जीवनलाई
बनाइ दिन्छ वैरी
सजाई तस्बिर त्यो चौघेरोमा
जहाँ तिमी नै तिम्रो शत्रु बन्नेछौ ।

आखिर के अभाव मगजमा
दूरदृष्टिको हुनु शत्रु नै होइन त !

 

Thursday, September 17, 2020

चुम्बन (Kiss)

प्रकृति र पुरुषको
एक चुम्बनले
जननीमा नयाँ
जीवनको आगमन गराइदिन्छ।

शरीरका यी
कोमल अङ्गहरुलाई
थकानको चुम्बन
सपनाको महल
बनाइदिन्छ।

पुष्पका सुगन्धित
गुच्छाहरुमा भमराले
ओठमा ओठ
स्पर्श गर्दा यौवनको
लाली चढाइदिन्छ
र भन्छ अब त
यौवनको तरङ्गमा
प्राकृतिक अत्तरले नरहरुको
इन्द्रिलाई मोहित तुल्याउ।

शान्त तलाउमा
पत्थरको चुम्बनले
उथपुथलको अवस्था सिर्जना
गरी तलाउलाई सधैँ
यौवनको लाली लगाइदिन्छ।

सादा कागजमा
कलमको मसीले
चुम्बन गर्दा
चुमेको त्यो डोबको
दृश्यले कसैको नयनलाई
मोहित पारी
उषाको किरण सारा
शठ मनुवाहरुको जीवनमा आइदिन्छ।
नयनको एक चुम्बनले
शान्त ह्रदयमा
क्रोध र ममताको
बिज रोपण गरी दिन्छ
अनि त्यही चुम्बनको यादमा
कोमल शरीरहरुलाई
सदैव छटपटाहाटको
स्थितिमा पुर्याइदिन्छ।

शरद र हेमन्तको रातमा
विटपका ती मञ्जरीहरुलाई
शीतको चुम्बनले
जीवन धान्ने स्वासको
आशा प्रदान गर्दा
शशी र ताराहरु
नयन नयन बीच प्रेमको
रसपान गरिरहेका हुन्छन।

मट्टीधुसर शरीरलाई
अग्निको न्यानो चुम्बनले
जननीमा विलीन गराई
सम्झनाका खोटहरुलाई
जीवित गराइरहन्छ।

आखिर यो चुम्बन भन्ने
चिज नै छ यस्तो
जसले इतिहास बनाइ पनि दिन्छ
अनि त्यसलाई निमोठी
कतै फ्याकि पनि दिन्छ।




Wednesday, September 16, 2020

औकात (Position)

धेरै भयो यी
तरेलीहरुमाझ खेल त्यो
विगतको जसमा  प्रतदृन्धी
एक शब्द नै भइदिएको छ
जो केवल मेरो उचाइको
मापन गर्न संदैव तयार रहन्छ ।

जसरी वर्षातको पानीका ती थोपाहरुले
सुख्खा वगरमा रौनकता छाएको हुन्छ
उसैगरी यी परेलीबीच पनि
आँसुको दहले रौनकता ल्याई
विरोह भावको थुप्रो लगाईदिन्छ ।

हुन त जाबो फुस्रो, धुस्रो
अनि ओठे शब्द न हो त्यो
तर पनि तागत छ त्यसमा
मगजमा वर्षा गराई
नयनमा क्रोधको वहाड
ल्याई प्रत्येक अङ्गलाई रुझाइ दिन्छ ।

छ गुज्जयमान यहाँ संङ्गितको
तर पनि किन झझल्को आइरहन्छ
उही क्षण, उही अवस्था र शब्दको
जो नालबाट निस्कने गोली झैँ
फुत्त निस्कि मगजलाई घायल गराईदिन्छ ।

आफैँमा छ त्यो नाङ्गो
अनि झुत्रो
भनौँ हो त्यो मिरमिरे उषाको किरण
जो सूर्यको किरणसँग
गर्दछ औकातको  प्रर्दशन ।

हतियार हो यो उसको
जसलाई चलाएमान गराईदिन्छ
त्यो अङ्गले जसले स्वादको
जाँच गर्ने जिम्मा पाएको छ,
सुसेली काटी संङ्गितको विकास
गर्ने ठेक्का पाएको छ ।

आखिर ऊ होइन पनि
केही तर पनि किन
मैमत्ता छ उसमा गर्ने प्रश्न
औकातको मेरो
जुन शब्द आफैँमा  निन्दनिय छ ।

 

Tuesday, September 15, 2020

गजुरमा भाग्यको खोज (Searching Fate in Steeple)

 

धेरै भयो परेलीहरुले
सुख्खापनामा दृश्यको 
खेती गरी शुन्यताको 
स्वाद चाखेको
 
मौनताको तिर्खाले
अनगिन्ती 
तलाउहरु रिक्तपारेको ।

थाहा छैन किन हो
मेरा यी परेलीहरु
इन्द्रीयहरुसँग रुष्ट हो
या 
इन्द्रियहरु परेलीहरुसँग रुष्ट हो ?

तर
ग्रिष्म ऋतुको मध्यबेलामा
वातावरणमा सुख्खापनले
पर्व मनाईरहँदा 
यी इन्द्रीयहरु र परेलीहरुबीच
मिलाप भई चिसोपनाको 
आभास दिलाएको छ ।

यी इन्द्रीयहरुले मन्दिरको गजुरमा 
सिक्का अर्पित गरेर भाग्य खोज्ने
अनि
मन्दिर कै गजुरमा चढी 
अर्पित सिक्कामा आफ्नो भाग्य
खोज्ने कलियुगका 
प्यालाले मान्तिएका 
ती मनुवाहरुको दृश्य 
नजिकबाटै कैद गरेको छ ।

आखिर जे होस्
भाग्य त 
सिक्कामै अडिएको रहेछ 
फरक यति हो कोही
फालेर भाग्य खोज्छन् त 
कोही टिपेर ।

सम्झना (Reminisce)

फिक्का फिक्का लाग्न थाल्यो तपोभूमिमा रथ चलाउने सारथिको विलय भए पछि । दिवा नै अन्धकार हुन लाग्यो रविमा ग्रहण लागेपछि छैन रे सामर्थ्य गु...